Oedeemfysiotherapie

Petra Gielink

Oedeemfysiotherapie is de verzamelnaam voor alle behandelaspecten die bij oedeem aan de orde komen zoals manuele lymfedrainage, compressietherapie, oefentherapie en lymftaping.

Wat is lymfoedeem?

Lymfoedeem is een abnormale ophoping van eiwitten en vocht in het lichaamsweefsel als gevolg van een verstoord evenwicht tussen aan- en afvoer van vocht. De klachten die kunnen ontstaan bij lymfoedeem zijn: pijn, zwelling, gespannen gevoel, beperking in de bewegingen en/of beperkingen in het dagelijks functioneren, huidafwijkingen en infecties. Er zijn verschillende soorten lymfoedeem te onderscheiden op basis van verschillende oorzaken zoals aangeboren afwijking van de lymfvaten , beschadiging door operatieve ingrepen of bestraling, verwijdering van lymfeknopen, overbelasting van het veneuze vaatstelsel of bij ongelijkmatig verdeeld vetweefsel.

Manuele lymfedrainage

Manuele lymfedrainage is een specifieke massagetechniek die gericht is op verhoging van de transportcapaciteit van het lymfestelsel. Door gebruik te maken van bepaalde handgrepen wordt de activiteit van het lymfestelsel gestimuleerd en kan het vocht verplaatst worden naar gebieden in het lichaam waar het lymfesysteem nog intact is zodat het daar in de circulatie kan worden opgenomen. Ook zijn er specifieke handgrepen om fibrotische verhardingen in het weefsel los te maken.

Compressietherapie

Hierbij wordt gebruik gemaakt van zwachteltechnieken om het uittreden van vocht in de weefsels tegen te gaan en de afvoer van de lymfe te ondersteunen. Wanneer de omvang van het lichaamsdeel stabiel is kan een therapeutische elastische kous (TEK) aangemeten worden.

Oefentherapie en training

Een belangrijk component van de afvoer is de spierpompwerking. Tijdens het aanspannen van de spieren worden de aders en lymfebanen even dicht gedrukt en worden het bloed en lymfe omhoog gestuwd.

Op een verantwoorde manier sporten en trainen hoeft niet te leiden tot toename van het oedeem. Het kan wel de  symptomen (pijn, spanning en zwaar gevoel) van het lymfoedeem verminderen.

Lymfetaping

Door het aanbrengen van lymfetape kan de afvoer van vocht continu gestimuleerd worden. Ook littekens kunnen hiermee behandeld worden.